واکاوی تلازم عدالت و سیاست در اندیشه فقهی سیاسی حضرت آیة الله خامنه ای

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه تهران، ایران.

2 دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران، ایران.

3 دانشیار کلام و فلسفه دین، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران.

4 استادیار فلسفه و عرفان اسلامی، دانشگاه مذاهب اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

سیاست و نظام سیاسی برترین موقعیت را جهت تحقق عدالت برای نیل به آرمانهای والای انسانی دارند. اهمیت این موضوع تا به آنجاست که تحقق عدالت در ابعاد مختلف از طریق سیاست عدل و عدالت و حاکمان آن امکان پذیر است. با توجه به این مسأله، هدف پژوهش حاضر واکاوی و شناسائی ظرفیت های موجود در نسبت میان سیاست و عدالت در اندیشه فقهی سیاسی حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله) با روش توصیفی تحلیلی است و در راستای هدف پژوهش نقش سیاست درتحقق عدالت اجتماعی، الزامات سیاسی عدالت، سیاست و موانع تحقق عدالت و گزاره های بیانگر رابطه عدالت و سیاست مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد در اندیشه فقهی سیاسی حضرت آیت الله خامنه ای عدالت از موقعیت ممتازی برخودار می باشد به طوری که یکی از مبانی اساسی فقه سیاسی ایشان و جوهره فضایل و به مثابه راهبردی جهت نیل به اهداف عالی انسانی و معیار است. به عنوان مهم ترین بعد خلیفة الهی انسان، سیاست یا مسئولیت سرنوشت جمعی خویش است که در ذیل آن، تحقق و استمرار عدالت جلوه می‌نمایاند. عدالت از طریق نظام سیاسی واقعی یعنی نظام مبتنی بر قوانین الهی و از طریق اصولی مانند قانون عادلانه، اجرا، نظارت، مشارکت عمومی و توازن اجتماعی تحقق می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Arefkhani, A. (2008 AD/1387 SH). Political Thoughts of the Supreme Leader. Qom: Office of Reason, Islamic Research Center of IRIB.
 
Ghazali, M. (1972 AD/1351 SH). Revival of the Sciences of Religion. (Kharazmi, M. Trans). Tehran: Publications of the Iranian Culture Foundation. Hawzah Information Base. https://hawzah.net/en/Magazine/List.
 
Hosseini Beheshti, M. (2011 AD/1390 SH). Truth and Falsehood from the Viewpoint of the Quran. Tehran: Rozaneh.
 
Khamenei, A. (2006 AD/1385 SH). Dictionary of Justice. Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2013 AD/1392 SH). Outline of Islamic Thought in the Qur'an. Tehran: Iman Jihadi Cultural Institute.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (n.d.). Statements. The Office for the Preservation and Publication of the Works of the Grand Ayatollah Sayyed Ali Khamenei, https://farsi.khamenei.ir/.
 
Ibn Manzur, A. (1984 AD/1363 SH). Lisan al-Arab. Qom: Publication of Adab al-Hawzah.
 
Isfahani, H. (1991 AD/1412 AH). Glossary of Quranic Words. Lebanon-Syria: Dar al-Alam al-Dar al-Shamiya.
 
Izdehi, S. (2006 AD/1385 SH). "Schools, Discourse and Paradigm of Political Jurisprudence According to the Supreme Leader." Hassoun Journal. Vol. 3, no. 10, pp. 103-128.
 
Jafari Tabrizi, M. (1990 AD/1369 SH). The Wisdom of the Political Principles of Islam: Translation and Interpretation of the Command of Ali (AS) to Malik Ashtar. Tehran: Nahj al-Balaghah Foundation.
 
Jorjani, M. (1998 AD/1377 SH). Al-Tarifat. (Sayyed Arab, H. Trans). Tehran: Farzan Rooz.
 
Langroudi, J. (1999 AD/1378 SH). Extensive in Legal Terminology. Tehran: Ganj Danesh Library.
 
Moein, M. (1981 AD/1360 SH). Moein Persian Culture. Tehran: Amirkabir Publications.
 
Mousavi Khomeini, R. (1998 AD/1377 SH). Sahifa of Imam Khomeini. Tehran: Institute for Organizing and Publishing the Works of Imam Khomeini.
 
Sadr, B. (1977 AD/1356 SH). An Introduction to the Social Insight of Islam. (Jafari, K. Trans). Tehran: Hekmat.
 
Sayyed Razi, M. (1993 AD/1372 SH). Nahj al-Balaghah. Qom: Nahj al-Balaghah Institute.
 
Spragens, T. (1991 AD/1370 SH). Understanding Political Theories. (Rajaee, F. Trans). Tehran: Agah.
 
Tabatabai, H. (1983 AD/1404 AH). Al-Mizan Fi Tafsir al-Quran. Qom: Islamic Publishing Foundation.
 
Tamimi Amadi, A. (1987 AD/1366 SH). Ghorar al-Hikam va Dorar al-Kalem. Qom: Dar al-Kitab al-Islamiyah.
 
Tolmin, S. (1972 AD/1351 SH). Human Understanding. N.J.: Princeton.