نقش سینما در مدرن سازی ایران در عصر پهلوی؛ سینما به مثابه ابزار مدرنیزاسیون (1357-1304 ه.ش)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) قزوین

2 هیئت علمی گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

3 هیأت علمی گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

چکیده

ورود مدرنیته به جامعه ایرانی سرمنشأ تحولات عمیق اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بوده است. پرسش از پیامدهای مدرنیته برجامعه ایرانی به مثابه دغدغه‌ای ناتمام همچنان باقی مانده است. دراین بین، سینما به مثابه یکی از حاملان اصلی مدرنیته در انتقال ارزشهای غربی به جامعه ایران نقش عمده ای داشته است. سینما از همان زمان ورود به ایران در خدمت ملی گرایی، مدرنیته و غربی شدن بود. بدون شک، زمانی که سینما وارد کشور شد جامعه ایران، جامعه ای در خلاء نبود بلکه آکنده از تاریخی پرشکوه و سنتهای ریشه دار و عمیق اسلامی و ایرانی بود. سینمای ایران در دوران پهلوی بواسطه حمایتهای رژیم پهلوی به ابزار پیشبرد مدرنیزاسیون جامعه ایرانی تبدیل شد. پیامدهای زیانبار ناشی از مدرنیزاسیون آمرانه و بکارگیری سینما به مثابه ابزار مدرن سازی تاثیرات منفی عمیقی برپیکره هویت اسلامی – ایرانی به جای گذاشت.
در همین راستا، پژوهش پیش رو به دنبال کالبدشکافی نقش سینما به مثابه ابزار مدرنیزاسیون، از آغاز سلطنت رضاشاه(1304) تا پایان دوران پهلوی(1357) با بهره گیری از روش اسنادی و مصاحبه می باشد. پرسش از چگونگی بکارگیری سینما توسط حکومت پهلوی بمنظور پیشبرد مدرنیسم در ایران، سوال اصلی پژوهش حاضر را تشکیل می دهد. در پاسخ میتوان گفت که نخبگان سیاسی پهلوی بصورت آگاهانه از قدرت سینما به مثابه یک ابزار درجهت انتقال فرهنگ غربی، تضعیف سنتهای اسلامی – ایرانی، ارائه تصویری متجدد از جامعه ایرانی، خدشه دار نمودن مرزهای عمومی – خصوصی، تبلیغ ایدئولوژی و کسب مشروعیت سیاسی و ساخت دولت – ملت واحد کمک گرفته اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Contemporary Researches on Islamic Revolution
دوره 7، شماره 23
اسفند 1403
صفحه 121-99

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار