جایگاه اینکرمنتالیسم در عرصه سیاستگذاری: چالش هایی در توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

10.22059/jcrir.2025.382419.1659

چکیده

مفهوم توسعه سیاسی از زمان پیدایش اولین دیدگاه ها در مورد آن تا به امروز، به عنوان مفهومی پرمجادله در عرصه تئوری مطرح گردیده است. برپایی جامعه توسعه یافته سیاسی در هر کشوری، مستلزم عبور دشوار و ریسکی از یک دوره گذار سیاسی است که اگر بیش از حد طولانی شود، احتمال اینکه بازدارنده-های قوی بتوانند کشور را به عقب برانند، افزون‌تر می شود. هدف مقاله حاضر این است تا با تمسّک بر روش‌ نهادگرایی تاریخی و رویکرد توصیفی- تحلیلی، از طریق بهره‌گیری از آموزه‌های نظریه اینکرمنتالیسم (تدریجی‌گرایی) و دیدگاه مرتبط با آن (وابستگی به مسیر)، به تحلیل شرایطی که موجبات عدم توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران را فراهم کرد، بپردازد. از این منظر، مقاله پیش‌رو در صدد پاسخگویی به این سؤال اصلی است که عوامل بازدارنده توسعه سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی تحت چه سیاستی پدیدار گشت؟ فرضیه مقاله عنوان می‌کند که استراتژی اینکرمنتالیسم به مثابه ابزاری در عرصه سیاستگذاری جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود که موجبات انباشت سیاست را تداعی می‌بخشد و یک بن بست در سیر توسعه سیاسی کشور پدید می‌آورد که عمیقاً محافظه‌کارانه و در خدمت نیروهای ضد توسعه سیاسی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که اینکرمنتالیسم (تدریجی گرایی) به عنوان مانعی در جمهوری اسلامی ایران تلقی شده که به اندازه هر چارچوب مفهومی مربوط به فرآیند سیاست گذاری، چالش‌هایی را در عرصه توسعه سیاسی جمهوری اسلامی ایران پدید آورده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات