بررسی مؤلفه‌های فرهنگ دفاعی در چارچوب فرهنگ راهبردی ج.ا. ایران (با رویکردی بر دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی آیت‌الله خامنه‌ای)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد، علوم سیاسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

3 دانشجوی دکتری، مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه تهران، محمودآباد، ایران.

4 استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه الزهرا، ایران.

چکیده

اگر فرهنگ را به‌مثابه چارچوبی از «بایدها» و «نبایدها» در نظر بگیریم،‌ فرهنگ دفاعی ترسیمی از موضوعاتی است که با توجه به مبانی موجود در بطن جامعه وجود دارند. موضوعاتی که در یک جامعه با جامعه دیگر متفاوت بوده و تحت تأثیر فرهنگ راهبردی کشورها قرار دارند. با این تفاسیر،‌ نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که مهم­ترین مؤلفه­های فرهنگ دفاعی در چارچوب فرهنگ عمق راهبردی ج.ا. ایران،‌ از منظر مقام معظم رهبری چیست؟ یافته‌های پژوهش نشان از این دارد که مهم‌ ـ‌ ترین مؤلفه­های فرهنگ دفاعی از دیدگاه ایشان،‌ که متأثر از فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران است؛ شامل فرهنگ شهادت­طلبی و عاشورایی،‌ تعمیق بصیرت و دشمن­شناسی،‌ هویت اسلامی ـ‌ ایرانی و یکپارچگی ملی،‌ اعتمادبه‌نفس و ایمان به نصرت الهی،‌ نفی ظلم و دفاع از مظلوم،‌ دیپلماسی دفاعی،‌ دفاع مردمی،‌ و دفاع همه­جانبه است که می­تواند در اتخاذ استراتژی دفاعی مناسب و افزایش توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران در برابر دشمنان مؤثر باشد. برای پاسخ به سؤال مقاله از روش توصیفی ـ‌ تحلیلی بهره گرفته می­ شود.

کلیدواژه‌ها