ارزیابی میراث سیاست خارجی جورج دبلیو بوش در مورد ایران: ریشه‌های بحران کنونی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه تاریخ، تمدن و انقلاب اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

در پژوهش تاریخی حاضر، نویسنده می‌کوشد رویکرد کلی سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در زمان ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش را در بستر مهمترین مسائل مطرح در این بازه زمانی بررسی کند. جورج دبلیو بوش دوره ریاست جمهوری خود را با میراث روسای جمهور گذشته آمریکا آغاز کرد. وی ایران را تهدیدی برای منافع ایالات متحده دانست و از جعبه ابزار سیاسی که در چهار دوره گذشته شکل گرفته بود، استفاده جست. در این مقاله، اجرای این رویکردهای مختلف سیاستگذاری در بستر وقایع 11 سپتامبر، جنگهای افغانستان و عراق و موضوع هسته‌ای مورد بحث قرار خواهد گرفت. در مورد تعامل، مهار و روشهای پنهان و آشکار برای بی‌ثبات‌سازی جمهوری اسلامی ایران بحث خواهد شد. ریشه بسیاری از موضوعات فعلی مورد مناقشه در روابط ایالات متحده و ایران و همچنین تاکتیکهای استفاده شده برای مقابله با آنها را می‌توان در دوره مورد بررسی ردیابی کرد. در سالهای پس از ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش و با وجود تاکتیک های مختلف مورد استفاده، این ذهنیت باعث شده است که روسای جمهوری متفاوت مانند اوباما و ترامپ از همان اشتباه استراتژیک رنج ببرند: گرفتار شدن در یک نگاه ابزاری به ایران. عدم موفقیت برنامه جامع اقدام مشترک در برابر تحمل انتقال قدرت در ایالات متحده، نشان می‌دهد که چگونه عملکرد آمریکا در تسلیحاتی‌سازی تمام ابزارهای موجود برای مقابله با ایران، از جمله دیپلماسی و ابزارهای اقتصادی، هرگونه امید واقعی برای آینده‌ای متفاوت در روابط ایالات متحده و ایران را به مخاطره ‌انداخته است.

کلیدواژه‌ها