زیرساخت های تمدن نوین اسلامی در اندیشه آیت الله مطهری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی و معارف اسلامی دانشگاه پیام نور تهران، ایران

چکیده

باتوجه‌به اینکه جامعه و نظام سیاسی ایران دارای ماهیت دینی است و در مسیر پیشرفت قرار دارد، فهم نقش دین در تمدن‌سازی حائز اهمیت فراوان است. دربارة رابطة دین و تمدن سه دیدگاه وجود دارد: دیدگاه روشنفکری، که دین را عامل ارتجاعی و مانع مدنیت و پیشرفت معرفی می‌کند؛ دیدگاه پساسکولار که با نگاهی ابزاری دین را به‌صورت مشروط و به‌ عنوان بخشی از سنت‌های هر جامعه، دارای اثری مفید برای جامعه مدرن می‌داند؛ و دیدگاه سوم، نگاه اسلام سیاسی است که دین را حیات‌بخش، تسهیل‌کننده و عامل ترقی، توسعه و تمدن می‌داند و وضعیت انحطاط و زوال جوامع اسلامی را ناشی از زاویه گرفتن مسلمین از آموزه‌های اسلام و بی تحرکی و خودباختگی امت اسلامی در برابر غرب می داند. بر اساس نتایج این پژوهش که با روش کتابخانه ای- اسنادی و رویکرد تحلیلی - توصیفی انجام شده است، دیدگاه آیت الله مطهری بعنوان یکی از فلاسفه معاصر و از رهبران انقلاب اسلامی با نظریه آخر مطابقت دارد، از نظر وی زیرساخت های تحول به ‌سمت تمدن نوین اسلامی، با تأسیس و توسعة نظام مردم‌سالاری دینی، بازسازی فکر دینی براساس مقتضیات زمان، و استحالة غرب در هاضمة معرفتی و انسانی اسلام فراهم می‌آید.

کلیدواژه‌ها


Abu Talebi, M. (2017). "The Role of Islamic Humanities in the New Islamic Civilization from the Perspective of the Supreme Leader." Fundamental Research in the Humanities. Vol. 6, no. 3, pp. 97-124.
Arefi Gourwan, I. (1397). "Backgrounds for the Realization of a New Islamic Civilization in Islamic Society from the Perspective of the Supreme Leader." Quarterly Journal of Panzdahe Khordad. Vol. 55, no. 15, pp. 49-68.
Forrest, I. (1394). An Introduction to the Sociology of Religion. (M, Jafarian. Trans). Qom: Publications of Religions and Sects.
Ghaffari Hashjin, Z; NaserKhaki, H. (1395). "Background and Necessities of the Realization of the New Islamic Civilization from the Perspective of Civilizations." Political Science - Baqer al-Uloom University. (a.s.). Vol. 19, no.75 pp. 123-150.
Habermas, J. (2008). Notes on a Post-Secular Society, Sign, and Sight, Available at http:/www.signandsight.com/features/1714.html, accessed 2 January 2016.
Hemmati, H. (1390). "Articles: The Relationship between Religion and Civilization." Studies of International Cultural Relations. Vol. 5, no. 1, pp. 29-39.
JamshidiRad, M.S; Adibbehroz, M. (2019). "Requirements and Requirements for the Realization of a New Islamic Civilization based on the Prophet's Political Life (PBUH)." Quarterly Journal of Transcendent Politics. Vol. 24, no. 7, pp. 102-118.
Jokar, H; Mahdavi Rad, H.M. (1399). "General Economic Principles of Modern Islamic Civilization Based on the Prophetic Tradition." Quarterly Journal of Contemporary Research of the Islamic Revolution. Vol. 2, no. 5, pp. 69-92.
Memari, D. (1396). "Writing the Future of Civilization; the Sides of the New Islamic Civilization and the Way of Its Stabilization and Stability." Iranian Futurology. Vol. 3, no. 2, pp. 23-42.
Motahari, M. (1389). Collection of Works. Vol. 1. Tehran: Sadra Publications.
ـــــــــــــــــــــــــ Collection of Works. Vol. 14. Tehran: Sadra Publications.
ـــــــــــــــــــــــــ (1389). Collection of Works. Vol. 16. Tehran: Sadra Publications.
ـــــــــــــــــــــــــ (1389). Collection of Works. Vol. 23. Tehran: Sadra Publications.
ـــــــــــــــــــــــــ (1389). Collection of Works. Vol. 25. Tehran: Sadra Publications.
ـــــــــــــــــــــــــ (1389). Collection of Works. Vol. 3. Tehran: Sadra Publications.
Najafi, M; Arianjad, S. (1395). "Reconstruction of the New Islamic Civilization (a Critical Look at its Impossibility of Correct Feasibility)." Contemporary Political Essays. Vol. 21, no. 7, pp. 59-82.
Najafi, M; Gholami, R. (1397). "The Islamic Revolution and Its Pivotal Role in the Formation of a New Islamic Civilization with Emphasis on the Doctrine of Imamate." Studies of the Islamic Revolution. Vol. 55, no. 15, pp. 121-140.
Qasemi, H. (1396). "Islamic Civilization in the Transition Phase; the Need for Foresight and Strategy to Build a New Islamic Civilization." Iranian Futurology. Vol. 3, no. 2, pp. 3-21.