بررسی تطبیقی مفهوم عدالت جهانی در اندیشه‌ امام خمینی و نظریه نئوگرامشی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ، تمدن و انقلاب اسلامی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

مفهوم عدالت جهانی در اندیشه سیاسی امام خمینی جایگاهی کانونی دارد.به نظر می‌رسد بدون توجه به این مفهوم نمی‌توان فهمی عمیق از اندیشه ایشان به دست آورد. جایگاه این مفهوم در اندیشه امام به گونه‌ای است که ادراک دیدگاه دیگر متفکرین در این رابطه می‌تواند فهمی همه‌جانبه‌تر از این مفهوم را منتج گردد.در میان مکاتب مختلف موجود در حوزه روابط بین‌الملل متفکرین مکتب انتقادی بیش از دیگران بر مفهوم عدالت جهانی تاکید نموده‌اند. در این میان نام نظریه‌پردازان انتقادی نئوگرامشی نظیر کاکس، گیل و روپرت از اهمیت زیادی برخوردار است. در میان این افراد البته تردیدی وجود ندارد که دیدگاه‌های کاکس از اهمیت زیادی برخوردار است. فردی که ایده‌های قابل‌توجهی را درباره عدالت جهانی مطرح نموده و با طرح قدرت، ایده و نهاد به عنوان سه مولفه اصلی تثبیت و تحکیم هژمونی، بی‌عدالتی نظم کنونی جهانی را به چالش کشیده است. چالشی که به فصل مشترک اندیشه امام و نظریه نئوگرامشی تبدیل شده است. با وجود تفاوتهای اساسی فرانظری میان این دو جریان اما در اصل وجود چالش تعارضی وجود ندارد.

با توجه به لزوم واکاوی این چالش در این مقاله تلاش شده تا با بازخوانی اندیشه سیاسی امام خمینی و متفکرینی چون کاکس، گیل و روپرت درباره موضوع عدالت جهانی به تشابهات موجود در این رابطه پرداخته شود. بدین منظور با بهره‌مندی از روش تطبیقی پس از طرح دیدگاه امام خمینی و متفکرین مکتب نئوگرامشی درباره روابط بین‌الملل به طور عام و عدالت جهانی به طور خاص تلاش شده تا در نهایت به ارزیابی این دو دیدگاه پرداخته شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار