چشم انداز پردازش یک نظریه دینی در دانش روابط بین الملل

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روابط بین الملل و مطالعات منطقه ای دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق، تهران، ایران.

2 استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

امروزه با اثبات نقش مؤثر دین در روابط بین‌الملل، بحث‌های صاحب‌نظران بیشتر ناظر بر این پرسش است که چگونه باید به دین پرداخت و چه تلقی و تعبیری از آن داشت؟ آیا دین در روابط بین‌الملل یک موضوع بررسی و شناسایی است که می‌توان از منظر نظریات موجود روابط بین‌الملل به آن نگریست و ابعاد و جوانبش را مورد مطالعه قرار داد یا اینکه دین خود می‌تواند به‌عنوان یک فاعل شناسا عمل کند و منظر و جهان‌نگرش مستقلی را برای فهم و تفسیر جهان در اختیار ما بگذارد؟ در پاسخ به پرسش مذکور، مقاله حاضر این مدعا را مطرح می‌سازد که در برهه کنونی هر دو فرض برای دین متصور است. دین هم می‌تواند به‌عنوان متغیر مستقل یا وابسته، موضوع مطالعه نظریات گوناگون روابط بین‌الملل باشد و هم با توجه به نارسایی ماهوی این نظریات در فهم و تفسیر رفتار کنشگران دینی ناشی از اختلافات بنیادین فرا نظری قادر است منظر و جهان‌نگرش مستقلی را در اختیار پژوهشگران قرار دهد. لکن نگارنده با ترجیح فرض دوم ضمن بررسی دلایل ناتوانی نظریه‌های موجود از تبیین جامع نقش دین بر ضرورت نظریه‌پردازی مستقل دینی به‌عنوان فاعل شناسا تأکید می‌ورزد. این فرض در صورت اثبات، زمینه‌ساز شکل‌گیری نظریه دینی روابط بین‌الملل خواهد بود. مقاله روشی توصیفی ـ تحلیلی دارد و از تکنیک کتابخانه‌ای برای گردآوری داده‌ها بهره جسته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Acharya, A; Barry, B. (2010 AD/1389 SH). "Why Is There No Non-Western International Relations Theory? An Introduction". Amitav and Barry Buzan (Eds.). Non-Western International Relations Theory: Perspectives on and Beyond Asia. London and New York: Rutledge.
 
Barnett, M. (2011 AD/1390 SH). “Another Great Awakening: International Relations Theory and Religion”. Jack Snyder (Ed.). Religion and International Relations Theory: Religion, Culture and Public Life. New York: Columbia University Press.
 
Berger, P. (1999 AD/1378 SH). The DE secularization of the World: Resurgent Religion and World Politics. Washington D.C: Ethics and Public Policy Center.
 
Chernoff, F. (2007 AD/1386 SH). Theory and Metatheory in International Relations; Concepts and Contending Accounts. New York: Palgrave Macmillan.
 
Cote, C. (2021 AD/1400 SH (. "What is Descriptive analytics? 5 Examples." Harvard Business School. Retrieved, 3 January 2023, from https://online.hbs.edu/blog/post/descriptive-analytics.
 
Dark, R. (2000). "Large-Scale Religious Change and World Politics." In K. R. Dark (Ed.). Religion and International Relations. New York: Palgrave Macmillan.
 
Devetak, R. (2005 AD/1384 SH). "Critical Theory In Scott Burchill and others". Theories of International Relations. New York: Palgrave Macmillan.
 
Donnelly, J. (2005 AD/1384 SH). Realism. "In Scott Burchill and others. "Theories of International Relations. New York: Palgrave Macmillan.
 
Fitzgerald, T. (2011 AD/1390 SH). Religion and Politics in International Relations: The Modern Myth. London: Continuum.
 
Fox, J; Shmuel, S. (2004 AD/1383 SH). Bringing Religion into International Relations. New York: Palgrave Macmillan.
 
Fox, J. (2008 AD/1387 SH). A World Survey of Religion and the State. Cambridg: Cambridge University Press. 
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2013 AD/1392 SH). An Introduction to Religion and Politics: Theory and Practice. New York: Routledge.
 
Habermas, J. (2006 AD/1385 SH). "Religion in the Public Sphere." European Journal of Philosophy. Vol. 14, no. 1, pp. 1-25.
 
Hanson, E. (2006 AD/1385 SH). Religion and Politics in the International System Today. New York: Cambridge University Press.
 
Hatzopoulos, P; Petito, F. (2003 AD/1382 SH). "The Return from Exile: An Introduction." In Pavlos Hatzopoulos and Fabio Petito (Eds.). Religion in International Relations: The Return from Exile. New York: Palgrave Macmillan.
 
Hutchings, K. (1999 AD/1378 SH). International Political Theory: Rethinking Ethics in a Global Era. London: SAGE Publications.
 
Inoguchi, T. (2010 AD/1389 SH). "Why Are There no non-Western Theories of International Relations? The Case of Japan." In Amitav Acharya and Barry Buzan (Eds.). Non-Western International Relations Theory: Perspectives on and Beyond Asia. London and New York: Routledge.
 
Jackson, R; Sorensen, G. (2013 AD/1392 SH). Introduction to International Relations: Theories and Approaches. United Kingdom: Oxford University Press.
 
Kubalkova, V. (2003 AD/1382 SH). "Toward an International Political Theology." In Pavlos Hatzopoulos and Fabio Petito (Eds.). Religion in International Relations: The Return from Exile. New York: Palgrave Macmillan.
 
Mandaville, P. (2008 AD/1387 SH). "How Do Religious Beliefs Affect Politics?" In Jenny Edkins and Maja Zehfuss (Eds.). Global Politics: A New Introduction. London and New York: Routledge.
 
Mavelli, L; Petito, F. (2014 AD/1393 SH). Towards a Post Secular International Politics: New Forms of Community, Identity, and Power. New York: Palgrave Macmillan.
 
Moravcsik, A. (1997 AD/1376 SH). "Taking Preferences Seriously: A Liberal Theory of International Politics." International Organization. Vol. 51, no. 4, pp. 513–553.
 
Neufeld, M. (1995 AD/1374 SH). The Restructuring of International Relations Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
 
Runzo, J. (2007 AD/1386 SH). "War and the Role of Religion in a Global Civil Society." In Helen James (Ed.). Civil Society, Religion and Global Governance: Paradigms of Power and Persuasion. London and New York: Routledge.
 
Sandal, N; Jonathan Fox (2013 AD/1392 SH). Religion in International Relations Theory: Interactions and possibilities. New York: Routledge.
 
Sanders, D. (2010 AD/1389 SH). "Behavioral Analysis." in David Marsh and Gerry Stoker (Eds.), Theory and Methods in Political Science. New York: Palgrave Macmillan.
 
Selengut, C. (2003 AD/1382 SH). Sacred Fury: Understanding Religious Violence. United Kingdom: AltaMira Press.
 
Shah, T; Philpott, D. (2011 AD/1390 SH). "The Fall and Rise of Religion in International Relations: History and Theory." In Jack Snyder (Ed.). Religion and International Relations Theory: Religion, Culture and Public Life. New York: Columbia University Press.
 
Shakman Hurd, E. (2007 AD/1386 SH). The Politics of Secularism in International Relations. New Jersey: Princeton University Press.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2012 AD/1391 SH). "International Politics after Secularism." Review of International Studies, Vol. 38, no. 05, pp 21-35.
 
Thomas, S. (2000 AD/1379 SH). "Religion and International Conflict." In K. R. Dark (Ed.). Religion and International Relations. New York: Palgrave Macmillan.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2005 AD/1384 SH). The Global Resurgence of Religion and the Transformation of International Relations: The Struggle for the Soul of the Twenty-First Century. New York: Palgrave Macmillan.
 
Wendt. A. (1991 AD/1370 SH). "Bridging the Theory/Meta-Theory Gap in International Relations." Review of International Studies. Vol. 17, no. 4, pp. 383-392.
 
Wilson, E. (2012 AD/1391 SH). After Secularism: Rethinking Religion in Global Politics. New York: Palgrave Macmillan.
 
Zalewski, M. (2006 AD/1385 SH). "All These Theories, Yet the Bodies Keep Piling Up: Theories, Theorists, Theorizing." In Steve Smith, Ken Booth and Marysia Zalewski (Eds.). International Theory: Positivism and Beyond. Cambridge: Cambridge University Press.