دلالت نظریه اسلامی فطرت در رژیم‌های بین‌المللی: قدرت، منافع و افتخار

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روابط بین الملل دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 دکترای روابط بین الملل دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

نوع نگاه به نهادهای بین‌المللی همواره یکی از پربحث‌ترین موضوعات رشته روابط بین‌الملل بوده و پس از انقلاب اسلامی، سیاست خارجی ایران رویکرد جدیدی به نهادهای بین‌المللی اتخاذ کرد. به علاوه اخیراً با خروج ایالات متحده از چندین معاهده بین‌المللی از جمله توافق هسته‌ای ایران (برجام) در دوره ترامپ، مسئله رژیم‌های بین‌المللی و کارایی آن‌ها اهمیت سیاسی و فکری جدیدی یافته است. سوال مقاله حاضر این است که عوامل تعیین‌کننده در شکل‌گیری رژیم‌های بین‌المللی، کارایی و داوم آن‌ها کدامند؟ فرضیه این است که سه عامل قدرت، منافع و افتخار همزمان به درجاتی در ایجاد، کارآیی و دوام رژیم‌ها نقش دارند. این مقاله به بررسی سه رویکرد عمده در تبیین رژیم‌های بین‌المللی پرداخت که هر کدام بر یکی از عوامل قدرت، منافع و انگاره‌ها تاکید داشته‌اند و به این نتیجه رسید که تبیین‌های تک عاملی نمی‌توانند فهم عمیقی درباره تشکیل و کارایی رژیم‌ها ارائه کنند. از این رو با در نظر داشتن این مفروض که متفاوت بودن گزاره‌های رویکردهای مورد بررسی، لزوماً به معنی ناسازگار بودن آن‌ها نیست یک رویکرد چند متغیره و فراتر از تلفیق محض دیدگاه‌های مورد بررسی، مطرح می‌سازد که سه عامل مذکور را در یک چارچوب عام تحلیلی ادغام می‌کند و با بهره‌گیری از اندیشه اسلامی، فطرت را در کنار دو محرک ترس و سودجویی به عنوان ضلع سوم مثلث محرک‌های بنیادی در تعیین رفتار کنشگران بین‌المللی در نظر گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Andre, C; Velasquez, M. (1992 AD/1372 SH). "The Common Good." Issues in Ethics. https://www.studocu.com/en-us/document/texas-am-university-texarkana/social-psychology/andre-and-velasquez-1992/3939271.
 
Dehghani Firoozabadi, J. (2010 AD/1389 SH). "Meta-theoretical Foundations of Islamic Theory of International Relations." International Quarterly Journal of Foreign Relations. Vol. 2, no. 6, pp. 49-96.
 
Foucault, M. (1998 AD/1377 SH). The History of Sexuality (Vol-1): The Will to Knowledge. New York: Penguin.
 
Haacke, J. (2005 AD/1384 SH). "The Frankfurt School and International Relations: on the Centrality of Recognition." Review of International Studies. Vol. 31, no. 1, pp. 181-194.
 
Haas, E. (1975 AD/1354 SH). The Obsolescence of Regional Integration Theory. Berkeley: Institute of International Studies, University of California.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1975 AD/1354 SH). "On Systems and International Regime ".World Politics. Vol. 27, no. 2, pp. 147-174.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1980 AD/1359 SH). "Why Collaborate? Issue Linkage and International Regime". World Politics.Vol. 32, no. 3, pp. 357-405.
 
Habermas, J. (1996 AD/1375 SH). Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy. Cambridge: The MIT Press, Massachusetts.
 
Haggard, S; Simmons, B. (1987 AD/1366 SH). "Theories of International Regimes. " International Organization. Vol. 41, no. 3, pp. 491-517.
 
Hasenclever, A and others. (1996 AD/1375 SH). "Interests, Power, Knowledge: The Study of International Regimes. " Mershon International Studies Review. Vol. 40, no. 2, pp. 177-228.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1997 AD/1376 SH). Theories of International Regimes. New York: Cambridge University Press.
 
Hegel, G. (1977 AD/1356 SH). Lordship and Bondage, the Phenomenology of Spirit. Oxford: Oxford University Press.
 
Javadi Amoli, A. (2003 AD/1382 SH). The Source of Thought. Qom: Asraa.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2004 AD/1383 SH). Monotheism in Quran. Qom: Asraa.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2008 AD/1387 SH). Fitrah in Quran. Qom: Asraa.
 
Joseph, J; Wight, C. (2010 AD/1389 SH). Scientific Realism and International Relations. New York: Palgrave Macmillan
 
Keohane, R. (1982 AD/1361 SH). "The Demand for International Regimes. " International Organization. Vol. 36, no. 1, pp. 325-355.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1984 AD/1363 SH). After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy. Princeton: Princeton University Press.
 
Khomeini, R. (1998 AD/1377 SH). Description of the Hadith of Soldiers of Intellect and Ignorance. Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2002 AD/1381 SH). Philosophical Recitations. Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2008 AD/1387 SH). Etiquette. Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute.
 
Krasner, S. (1983 AD/1362 SH). International Regimes. Ithaca Ny: Cornell University Press.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1982 AD/1361 SH). "Structural Causes and Regime Consequences: Regimes as Intervening Variables." International Organization. Vol. 36, no. 2, pp. 185-205.
 
Labkhandagh, M. (2011 AD/1390 SH) "Assertions of the Theory of Fitrah in Cultural Theory." Quarterly Journal of Socio-Cultural Knowledge. Vol. 3, no. 1, pp. 55-80.
 
Mearsheimer, J. (1994 AD/1373 SH). The False Promise of International Institutions. International Security. Vol. 19, no. 3, pp. 5-49.
 
Mesbah, M. (2010 AD/1391 SH). "Man's Continuous Difficult Battle with the Rebellious Soul (1)." Knowledge Quarterly. Vol. 19, no. 148, pp. 5 -14.
 
Motahari, M. (2010 AD/1389 SH). Nature. Tehran: Sadra Publications.
 
Mushirzadeh, H. (2009 AD/1388 SH). Evolution in Theories of International Relations. Tehran: Samt Publications.
 
Ned Lebow, R. (2010 AD/1389 SH). Cultural Theory of International Relations. (Dehghani Firoozabadi and others. Trans). Tehran: Institute of Culture, Art and Communication.
 
Puchala, D; Hopkins, R F. (1982 AD/1361 SH). "International Regimes: Lessons from Inductive Analysis. " International Organization. Vol. 36, no. 2, pp. 245-275.
 
Qasemi, F (2005 AD/1384 SH). International Regimes. Tehran: Mizan Publishing
 
Ruggie, J. (1975 AD/1354 SH). "International Responses to Technology: Concepts and Trends". International Organization. Vol. 29, no. 3, pp. 557-583.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1982 AD/1361 SH). "International Regimes, Transactions, and Change: Embedded Liberalism in the Postwar Economic Order. International Organization. Vol. 36, no. 2, pp. 379-415.
 
Seifzadeh, H. (2005 AD/1384 SH). Various Theories in Individualized-Globalized International Relations. Tehran: Office of Political and International Studies.
 
Smith, R. (1987 AD/1366 SH). "Explaining the non-Proliferation Regime: Anomalies for Contemporary International Relations Theory. " International Organization. Vol. 41, no. 2, pp. 253-281.
 
Stein, A. (1982 AD/1361 SH). "Coordination and Collaboration: Regimes in an Anarchic World. " International Organization.  Vol. 36, no. 2, pp. 299-324.
 
Strange, S. (1982 AD/1361 SH). "Cave! Hic Dragones: A Critique of Regime Analysis." International Organization. Vol. 36, no. 2, pp. 479-496.
 
Waltz, K. (2000 AD/1379 SH). "Structural Realism after the Cold War." International Security. Vol. 25, no. 1, pp. 5-41.
 
Young, R. (1980 AD/1359 SH).  "International Regimes: Problems of Concept Formation.". World Politics. Vol. 32, no. 3, pp. 331-353.
 
Young. O; Osherenko, G. (1993 AD/1372 SH). Polar Politics, Creating International Environmental Regimes. Ithaca and London: Cornell University Press.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. G. (1993 AD/1372 SH). "The Formation of International Regimes: Hypothesis and Cases". In Polar Politics. In Creating International Environmental Regimes. Ithaca and London: Cornell University Press.