اندیشه پسا توسعه‌ گرای سیدمرتضی آوینی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران.بابلسر.ایران

2 کارشناسی ارشد رشته روزنامه نگاری دانشگاه صدا و سیمای.تهران.ایران

3 کارشناس ارشد اندیشه سیاسی اسلام دانشگاه آزاد شهرضا.شهرضا.ایران

4 کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی.تهران.ایران

چکیده

اهمیت یافتن توسعه در ایران پس از پدیدار شدن نظم نوین صنعتی در غرب، دست آویزی شد تا مناقشه بر سر چگونگی مواجهه ایران با پدیده توسعه اقتصادی بالا گیرد. در تاریخ معاصر ایران نخبگان غرب‌گرا علت عقب ماندگی ایران را پیروی نکردن از شیوه‌‌هایی دانسته‌اند که غرب از رهگذر آن به توسعه رسید. از این رو بخصوص در دوره پهلوی برنامه‌ریزی توسعه با رویکردی غرب‌محور در پی رفع این عقب‌ماندگی‌ها اجرا شد. بی‌شک تحقق انقلاب اسلامی را می‌توان به عنوان مواجهه‌ای با این سبک از مدرنیزاسیون دانست. امری که انتقادات جدی برخی متفکران را در پی داشت. سیدمرتضی آوینی که این مقاله به بررسی اندیشه وی پیرامون اقتصاد توسعه می‌پردازد، از جمله همین اندیشمندان است. پژوهش حاضر در پی بررسی این پرسش است که اندیشه آوینی در باب توسعه‌گرایی بر چه مولفه‌هایی استوار است؟ یافته‌‌های پژوهش موید آن است که آوینی ضمن همراهی با برخی اندیشه‌های سلبی پساتوسعه‌گرایان به نقد توسعه غربی پرداخته است. هرچند وی پا را از رویکرد پساتوسعه فراتر می‌گذارد و تحت تاثیر اندیشه‌های انقلاب اسلامی و مبتنی بر مولفه‌ها و ارزش‌های اسلامی و بومی همچون هویت مذهبی و عدالت اسلامی، به ارائه نسخه بدیلی از توسعه (پیشرفت همراه با معنویت) می‌پردازد؛ تا بدین صورت از نظر ایجابی به مهمترین دغدغه خود در زمینه مقوله پیشرفت پاسخ دهد. روش این مقاله گراندد تئوری و شیوه گردآوری داده‌ها بر اساس روش کتابخانه‌ای خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Avini, M. (1987 AD/1366 SH). Humans from the Monkey Generation, an Ignorant Myth. accessible at: B2n.ir/t17217.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1985 AD/1364 SH). "A Doctrinal Article on: Development and the Foundations of Western Civilization." Jihad Monthly. Vol. 6, no. 84.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "From the Dictatorship of Money to the Free Economy. " Jihad Monthly. Vol. 6, no. 94.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "The Dictatorship of the Economy of War, the Main Factor in Economic Prosperity. " Jihad Monthly. Vol. 6, no. 92.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "The Dictatorship of the Economy of More Consumption for More Production. " Jihad Monthly. Vol. 6, no. 91.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "The Naked Ape. " Jihad Monthly. Vol. 6, no.87.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "The Planetary Economic System." Jihad Monthly. Vol. 6, no.93.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "And What Do We Perceive as Banks. " Jihad Monthly. Vol. 7, no. 95.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "Paradise on Earth. " Jihad Monthly. Vol. 6, no. 86.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "Humans from the Monkey Generation an Ignorant Myth. " Jihad Monthly. Vol. 7, no.100.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "Western Education System, a Product of the Separation of Science from Religion." Jihad Monthly. Vol. 7, no. 99.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1986 AD/1365 SH). "The Educational System and the Ideal of Development. " Jihad Monthly. Vol. 7, no. 98.
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (1985 AD/1364 SH). "Development of Prosperity, the Utopia of the Present Century. " Jihad Monthly. Vol. 6, no. 85.
 
Pitt, R; Vick, E. (2010 AD/1389 SH). Theories of Economic Development. (Azkia, M; Safary Shali, R; Rahmanpour, E. Trans). Tehran: Ghazal Publications.
 
Sachs, W. (1998 AD/1377 SH). A Fresh Look at the Concepts of Development. (Farahi, F. Trans). Tehran: Nashr-e Markaz.
 
Corbin, J; Strauss, A. (2022 AD/1401 SH). Foundations of Qualitative Research Methods and Approaches to Theoretical Development. (Babashahi, M; et al. Trans).Tehran: Jame'e Negar Publications.
 
Glaser, B. (2020 AD/1399 SH). Grounded Theory (Quantitative Foundation). (Ganji, F; et al. Trans). Gorgan: Noroozi Publications.
 
Momeni, S; Darvishi, H. (2019 AD/1398 SH). "A Look at Post-Development School. " Journal of Media Culture Society. Vol. 8, no. 32, pp. 85-106.
 
Adams, A; Lunt, P; Cairns, P. (2008 AD/1387 SH). A Qualitative Approach to HCI Research.
 
Crocker, D. A. (1991 AD/1370 SH). "Toward Development Ethics. " World development. Vol. 19, no. 5, pp. 457-483.
 
Escobar, A. (1984 AD/1363 SH). "Discourse and Power in Development: Michel Foucault and the Relevance of His Work to the Third World. " Alternatives. Vol. 10, no. 3, pp. 377-400.‏
 
ـــــــــــــــــــــــــ. (2000 AD/1379 SH). "Beyond the Search for a Paradigm? Post-development and Beyond. " Development. Vol. 43, no. 4, pp. 11-14.
 
Glaser, B.G; Strauss, A.L. (1967 AD/1346 SH). The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research. Chicago: Aldine.
 
Goulet, D. (1988 AD/1367 SH). "Tasks and Methods in Development Ethics. " CrossCurrents. Vol. 38, no. 2, pp. 146-172.
 
Jakimow, T. (2008 AD/1367 SH). "Answering the Critics: the Potential and Limitations of the Knowledge Agenda as a Practical Response to Post-development Critiques. " Progress in Development Studies. Vol. 8, no. 4, pp. 311-323.
 
Matthews, S. (2004 AD/1383 SH). "Post-development Theory and the Question of Alternatives: a View from Africa. " Third world quarterly. Vol. 25, no. 2, pp. 373-384.‏
 
Pieterse, J. N. (2000 AD/1379 SH). "After Post-development. " Third world quarterly. Vol. 21, no. 2, pp. 175-191.
 
Rapley, J. (2004 AD/1383 SH). "Development Studies and the Post-development Critique. " Progress in Development Studies. Vol. 4, no. 4, pp. 350–354.
 
Schoburgh, E. D. (2016 AD/1395 SH). "Post-development Theory and the Local Developmental State. Developmental Local Governance: A Critical Discourse." In Alternative Development. pp. 12-23.‏
 
Srivastava, M. (2015 AD/1394 SH). "Trauma, Trust and Hope among Women: A Qualitative Study. " Psychological Studies. Vol. 60, no. 2, pp. 170-184.‏
 
Tillmann, K; Goddard, A. (2008 AD/1387 SH). "Strategic Management accounting and Sense-Making in a Multinational Company. " Management Accounting Research. Vol. 19, no. 1, pp. 80-102.
 
Vollstedt, M; Rezat, S. (2019 AD/1398 SH). "An Introduction to Grounded Theory with a Special Focus on Axial Coding and the Coding Paradigm. " Compendium for Early Career Researchers in Mathematics Education. Vol. 13, no. 1, pp. 81-100.
 
Yakushko, O. (2010 AD/1389 SH). "Stress and Coping Strategies in the Lives of Recent Immigrants: A Grounded Theory model. " International Journal for the Advancement of Counselling. no. 32, pp. 256-273.