استادیار، گروه تاریخ و تمدن و انقلاب اسلامی، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
در مطالعه حاضر، شأن علم و فناوری در تمدن‌های نوین، شأنی حیاتی از نوع انتولوژیک و بود و نبود، ارزیابی شده و در عین حال، تأکید می‌شود که صورت مسأله در الگوهای دینی، قابل تقلیل به تحصیل علم و فناوری‌های مدرن یا راهبردی نیست. از این رو، این مقاله ضمن بازخوانی و تقریر انتقادی از علم و فناوری مدرن، در ارزیابی فلسفی از چشم‌انداز علم و فناوری در تمدن دینْ‌بنیاد، تأکید می‌کند که مسأله فرارو، مسأله‌ی «یک سازمان آگاهیِ متمایز از تفکر مدرن» و با روح و روحیه معنوی است؛ به گونه‌ای که در ذیل آن، صورت‌بندی متفاوتی از این نسبت‌ها و سازه‌های تمدن‌سازِ علمی، ارائه شده و از اساس، نحوة مواجهه با جهان و علم را متمایز سازد. در همین راستا، با اشاره به تجربه‌ها و ظرفیت‌های موجود در دوره پس از انقلاب اسلامی، موضوع به این شکل پیگیری می‌شود که دگرْبودِ تمدن مدرن، چگونه و حول چه سازمان نظری و یا مفهومِ به شدّتِ متفاوت و متمایزی، شکل می‌گیرد. در جمع‌بندی نهایی، ضمن تلاش برای تبیین دینی از تمدن دینی، تأکید می‌نماید که علم و فناوری، پدیده‌هایی بغایت «تعیین‌کننده»، «جهت‌یابنده» و «نوشونده‌ای» هستند. از این رو، تمدن و نظم «دینْ‌بنیاد»، به عنوان نقطه وفاق و اتّحاد همه ادیان و معنویت‌گرایان، حدّ هویتی خود را در علم و فناوری با فاصله‌گیری از صورت‌بندی‌های ماتریالیستی و تفکر تکنیکال آغاز می‌کند؛ بدون آنکه علم و فناوری را منتفی سازد.
سید نژاد, سید باقر. (1399). ارزیابی فلسفی از چشم‌انداز علم و فناوری در تمدن جایگزین شونده (با تاکید بر بازخوانی انتقادی علم مدرن). پژوهش های معاصر انقلاب اسلامی, 2(5), 93-116.
MLA
سید باقر سید نژاد. "ارزیابی فلسفی از چشم‌انداز علم و فناوری در تمدن جایگزین شونده (با تاکید بر بازخوانی انتقادی علم مدرن)". پژوهش های معاصر انقلاب اسلامی, 2, 5, 1399, 93-116.
HARVARD
سید نژاد, سید باقر. (1399). 'ارزیابی فلسفی از چشم‌انداز علم و فناوری در تمدن جایگزین شونده (با تاکید بر بازخوانی انتقادی علم مدرن)', پژوهش های معاصر انقلاب اسلامی, 2(5), pp. 93-116.
VANCOUVER
سید نژاد, سید باقر. ارزیابی فلسفی از چشم‌انداز علم و فناوری در تمدن جایگزین شونده (با تاکید بر بازخوانی انتقادی علم مدرن). پژوهش های معاصر انقلاب اسلامی, 1399; 2(5): 93-116.
)